วัดแห่งนี้ผ่านกาลเวลามาอย่างยาวนานเก่าแก่กว่าพันปี ได้ถูกสร้างขึ้นในระยะเดียวกับสร้างเมืองเขลางค์นคร (ลำปาง) โดยจ้าอนันตยส ราชบุตรของพระนางจามเทวีแห่งอาณาจักรหริภุญไชย (ลำพูน) เป็นวัดเดียวและวัดแรกของประเทศไทย ที่ได้รับรางวัล “Award of Merit” ด้านการอนุรักษ์มรดกทางด้านวัฒนธรรมในภูมิภาคเอเชียแปซิฟิค ตามโครงการ 2008 Asia-Pacific Heritage Award for Cultural Heritage Conservation จากองค์การ UNESCO

สาเหตุที่ได้รับรางวัล ด้านการอนุรักษ์ศิลปวัฒนธรรม จากยูเนสโก เพราะรูปแบบของการบูรณะทางกรมศิลปากร ได้ใช้วัถตุเดิมเกือบ 100% ในการซ่อมแซม จะมีการเพิ่มเติมสถาปัตยกรรมสมัยใหม่ไปบ้างบางส่วนที่ไม่กระทบกับองค์ประกอบหลัก เช่น การใช้น้ำยากันปลวกอย่างดี การทำชั้นรองกระเบื้อง เพื่อไม่ให้น้ำฝนไหลย้อนกลับและซึมลงมา ฯลฯ


วัดปงสนุกมี 2 วัดที่อยู่ติดกันคือ วัดปงสนุกเเหนือและวัดปงสนุกใต้สาเหตุที่แยกกันเนื่องมาจากพระสงฆ์ สามเณร ในอดีตมีจำนวนมาก จึงแบ่งกันช่วยดูแลรักษาวัด จึงมีวัด2วัดตั้งอยู่ในเขตพัทธสีมาเดียวกัน คำว่า ปงสนุก หมายถึงพงศ์เผ่าแห่งความรื่นเริง

วัดปงสนุกเป็นสถานที่ประดิษฐานเสาหลักเมืองเสาแรกของลำปาง ก่อนจะนำไปประดิษฐาน ณ บริเวณศาลากลาง(หลังเก่า) ในปัจจุบัน พระเจดีย์สีเหลืองทองของวัดมีอายุเก่าแก่มากกว่า500ปีเท่าๆกับที่ดอยสุเทพ จังหวัดเชียงใหม่ มีเจดีย์วิหารพระนอน, วิหารพระเจ้าพันองค์, วิหารโถงทรงจัตุรมุขที่มีรูปแบบงดงาม ซึ่งเป็นสถาปัตยกรรมระหว่าง ลานนาไทย พม่า และจีน ที่ยังคงหลงเหลืออยู่เพียงแห่งเดียวของไทยครับ

สงบ สะอาด เหมาะแก่การมาเที่ยวชมสวดมนต์ วัดเก่าแก่ สวดมนต์ขอพร เพื่อสะเดาะเคราะห์ต่อชะตา (พรแห่งการชนะอุปสรรคและภัยต่าง)

วันนี้สร้างมาตั้งแต่ปี1223 ด้านในมีเสาหลักเมืองเสาแรกของเมืองตั้งอยู่ และด้านในยังมีโบราณสถานอีกเยอะ